วิธีตรวจสอบสีผังเมืองด้วยตัวเอง ว่าที่ดินหรือบ้านของเราอยู่ประเภทไหน

กรณีป้าทุบรถหรือป้าขวานซิ่ง ที่ออกมาประท้วงว่าตลาดไม่สามารถสร้างบริเวณนั้นได้ เนื่องจากเป็นที่อยู่อาศัย จึงทำให้ตัวผมเองเกิดความสงสัยว่า ตลาดแบบไหนที่ผิดกฎหมาย และตลาดแบบไหนที่ถูกกฎหมาย พอค้นข้อมูลไปจึงได้รายละเอียดของ “กฎหมายผังเมือง” ซึ่งน่าสนใจมากเลยทีเดียวครับ

ประเภทของสีผังเมือง
ในทุกจังหวัดจะมีการกำหนดและจัดสรรผังเมืองเอาไว้ โดยแบ่งแยกออกเป็นโซนไล่ตามสีทั้งหมด 10 ประเภท (อันที่จริงมีย่อยกว่านั้นอีก) โดยจะบอกได้ว่าแต่ละสีหมายถึงอะไร เป็นที่ดินแบบไหน อีกทั้งยังส่งผลต่อราคาที่ดินอีกด้วย ซึ่งถึงแม้ว่าจะห่างกันเพียงแค่ไม่กี่เมตรก็ตาม

พื้นที่สีเหลือง – ที่ดินประเภทที่อยู่อาศัยหนาแน่นน้อย
พื้นที่สีส้ม – ที่ดินประเภทที่อยู่อาศัยหนาแน่นปานกลาง
พื้นที่สีน้ำตาล – ที่ดินประเภทที่อยู่อาศัยหนาแน่นมาก
พื้นที่สีแดง – ที่ดินประเภทพาณิชยกรรม
พื้นที่สีม่วง – ที่ดินประเภทอุตสาหกรรมและคลังสินค้า
พื้นที่สีเม็ดมะปราง – ที่ดินประเภทคลังสินค้า
พื้นที่สีเขียว – ที่ดินประเภทชนบทและเกษตรกรรม
พื้นที่สีขาวมีกรอบและเส้นทะแยงสีเขียว – ที่ดินประเภทอนุรักษ์ชนบทและเกษตรกรรม
พื้นที่สีน้ำตาลอ่อน – ที่ดินประเภทอนุรักษ์เพื่อส่งเสริมเอกลักษณ์ศิลปวัฒนธรรมไทย
พื้นที่สีน้ำเงิน – ที่ดินประเภทสถาบันราชการ สาธารณูปโภคและสาธารณูปการ
โดยแต่ละสีจะเป็นตัวกำหนดว่า ที่ดินแบบไหนสามารถสร้างอะไรได้บ้าง จะมีห้างมาตั้งข้างหมู่บ้านเราได้หรือไม่ หรือจะมีโรงงานแยกขยะ ฯลฯ อะไรที่พอจะเกิดขึ้นได้อีก เป็นสัดส่วนจำนวนไม่เกินเท่าไหร่ต่อเท่าไหร่ ซึ่งสำหรับข้อมูลรายละเอียดปลีกย่อยจะมีค่อนข้างเยอะ

 

วิธีตรวจสอบด้วยตัวเอง

ผู้ผลิตแผนที่เอกชนรายหนึ่ง NOSTRA map Application ได้ทำแอปพลิเคชันรวมถึงหน้าเว็บไซต์ สามารถตรวจสอบด้วยตัวเองได้ง่ายผ่านทาง map.nostramap.com (แนะนำให้เปิดบนคอมพิวเตอร์) ผมลองตรวจสอบเบื้องต้นของบ้าน #ป้าทุบรถ พบว่าอยู่ในโซน ย.3-63 สีเหลือง – ที่ดินประเภทที่อยู่อาศัยหนาแน่นน้อย

 

 

ทีนี้หากอ้างอิง พระราชบัญญัติผังเมืองกรุงเทพมหานคร ฉบับที่ 3 พศ 2535 การจัดตั้งตลาดในพื้นที่โซนสีเหลือง ก็สามารถทำได้เช่นกัน เพียงแต่ว่า ตลาดที่มีพื้นที่ประกอบการเกิน 1,000 ตารางเมตร แต่ไม่เกิน 2,500 ตารางเมตร โดยต้องตั้งอยู่ริมถนนสาธารณะขนาดทางไม่น้อยกว่า 16 เมตร หรือตั้งอยู่ภายในระยะ 500 เมตร จากบริเวณโดยรอบสถานีรถไฟฟ้าขนส่งมวลชน

ซึ่งกรณีนี้ไม่เข้าข่ายทั้งสอง และจากการวัดพื้นที่บ้านป้าได้ประมาณ 1,600 ตารางเมตร (1 ไร่) เท่ากับว่าหากตลาดมีพื้นที่พอกัน (ซึ่งดูจากแผนที่ก็น่าจะเป็นเช่นกัน) และถนนไม่น่าจะมีขนาดทางถึง 16 เมตร เท่ากับว่าขออนุญาตไปก็ไม่มีทางผ่านอย่างแน่นอน